Verandering

Hoe reageert een hoogsensitief kind op verandering? Over het algemeen met behoedzaamheid. Dat betekent dat een hoogsensitief kind doet waarin hij goed is: veel waarnemen en diep nadenken voordat hij de nieuwe situatie aangaat.

Van slag

Een verhuizing, vakantie, Sinterklaasfeest… Het zijn situaties die qua begeleiding vaak het uiterste vragen van ouders met een hoogsensitief kind. Want hij houdt er niet van als er iets in zijn dagelijkse structuur wijzigt of als er in zijn omgeving iets verandert. Hij is al weken van slag wanneer hij weet dat er een verandering aan zit te komen. Hij denkt er diep over na, kan niet slapen, stelt voortdurend vragen en heeft buikpijn. Als het moment daar is wil hij niet (meer), huilt, voelt zich ziek of is zo akelig stil en teruggetrokken dat je je zorgen maakt. En is de gebeurtenis achter de rug dan slaan de gevolgen van overprikkeling toe: hij is uitgeput of juist heel druk, kritisch over alles wat hij waarnam en wat in zijn ogen niet goed ging en nog dagenlang ‘uit zijn ritme’.

Iets gaat

Als het om verandering gaat hebben hoogsensitieve kinderen er ten eerste vaak moeite mee dat iets verdwijnt, wegvalt of weggedaan moet worden. Ze zijn bijvoorbeeld gehecht aan hun kleren (die zachte trui of die broek die zo lekker zit) of hun speelgoed en vinden het moeilijk iets daarvan weg te moeten doen. Helaas past kleding op een gegeven moment niet meer en kan speelgoed stuk gaan. Ook kunnen ze problemen hebben bij het veranderen van schooljaar, omdat ze de vertrouwde juf of meester moeten missen en wisselen van lokaal. En tijdens een schooljaar kan verandering moeilijk zijn wanneer een leerkracht weg gaat of een medeleerling vanwege een verhuizing de school verlaat. Het overlijden van een dierbare of van een huisdier betekent ook grote verandering. Behalve dat het kind om moet gaan met de pijn van het verlies, is een geliefd persoon of dier immers ook voorgoed weg.  

Iets komt

Verandering betekent ook dat er iets nieuws komt of gaat gebeuren en dat is een tweede punt waar hoogsensitieve kinderen het moeilijk mee kunnen hebben. Denk bijvoorbeeld aan een eerste schooldag, waar het kind te maken krijgt met allerlei nieuwe indrukken: een andere juf of meester, een ander lokaal, een ander plekje in de klas, naast andere kinderen zitten, soms ook nieuwe kinderen in de klas. Op school zijn er meer situaties die moeilijk kunnen zijn: afscheid nemen van de ouder(s), schoolreisje, schoolkamp, excursies, paaslunch, Sinterklaasfeest, kerstviering enzovoort.

Dubbele verandering

Dan zijn er de veranderingen waarbij er tegelijkertijd iets gaat en iets komt. Een dubbele verandering zou je kunnen zeggen, en daarom misschien vaak dubbel zo moeilijk voor een hoogsensitief kind. Logeren is daar een voorbeeld van, iets wat nogal wat spanning kan geven bij gevoelige kinderen. Het kind moet zijn vertrouwde huis, zijn kamer, zijn bed en zijn ouders achterlaten en wennen aan een ander huis, een andere kamer, een ander bed enzovoort. Op vakantie gaan hoort ook in dit rijtje thuis. En niet te vergeten verhuizen: het kind moet afscheid nemen van een vertrouwde plek waaraan hij zeer gehecht is en wennen aan een nieuw huis waar alles anders is. Dat kan veel onrust en spanning geven.

Omgaan met verandering

Over het algemeen reageren hoogsensitieve kinderen op verandering met behoedzaamheid. Dat betekent dat ze doen waarin ze goed zijn: veel waarnemen en diep nadenken voordat ze de nieuwe situatie aangaan. Verwacht dus niet als vanzelf een spontane, enthousiaste reactie van je sensitieve kind! Denk ook niet dat hij iets niet leuk vindt, omdat hij er niet direct op af rent. Hij heeft gewoon tijd nodig om alle indrukken op zich te laten inwerken.

Hoe bied je houvast?

Hoe bied je je hoogsensitieve kind houvast bij verandering en nieuwe situaties? Daarover lees je in het boek Wegwijs in hooggevoeligheid.